مروری بر تحولات اقتصاد کلان جهان در هفته منتهی به ۲۸ مِی

مقدمه

در این گزارش به بررسی مهم ترین داده ها در هفته گذشته (۲۲- ۲۶ مِی) و آتی (۲۹ مِی – ۲ ژوئن) در حوزه اقتصاد کلان پرداخته می شود.

با توجه به مواردی که در ادامه بررسی می شوند، می توان گفت که سنتیمنت کلی برای میان و بلندمدت همچنان ترکیبی با وزن منفی (Negative Mix) است. مشاهده داده تورمی PCE در سطوح اوج، وضعیت نامطلوب تولید در آمریکا و اروپا و رشد مجدد درآمدها و مصارف شخصی باعث می شوند سناریوی رکودی و رکودتورمی هنوز معتبر و روی میز باشند.

با این وجود بایستی اذعان کرد که سنتیمنت داده های هفته گذشته، ترکیبی مثبت بودند و بازتاب آن در تحرکات بازارها مشاهده شد. در این وضعیت بهترین اقدام تصمیم گیری درباره تایم فریم معاملاتی است، چرا که امکان بهره مندی از نوسانات بازارها و کسب سود از رشد آن ها در کوتاه مدت وجود دارد؛ اما استراتژی معاملاتی در بلندمدت با عدم قطعیت های فراوانی روبرو است و بایستی رویکردی محتاطانه تر داشت.

مروری بر مهم ترین داده ها و رویدادهای هفته گذشته (۲۲-۲۶ مِی)

مهم ترین موارد منتشر شده در هفته گذشته، داده های ابتدایی PMI های تولیدی و خدماتی برای ناحیه یورو، بریتانیا و ایالات متحده بودند. داده های تورمی و خرده فروشی بریتانیا، شاخص های تولیدی منطقه ای و بازبینی دوم از رشد GDP آمریکا و مجموعه های شاخص های دانشگاه میشیگان (UoM) نیز مورد توجه بازارها بودند. داده تورمی PCE آمریکا که در تاریخ ۲۶ مِی منتشر شد نیز نگاه ها معامله گران در آخر هفته را معطوف خود کرده بود. جزئیات این موارد در ادامه مورد بررسی قرار می گیرند.

در رابطه با داده های ابتدایی PMI برای هر سه کشور/ناحیه مورد بررسی (اروپا، بریتانیا و آمریکا) می توان گفت که بخش تولید همچنان در نواحی انقباضی (کندی رشد) قرار دارد و نگرانی از سلامت اقتصادی را افزایش دادند. بخش خدمات در سطوح مطلوب (بالای ۵۰) قرار دارد و باعث شده تا PMI ترکیبی همچنان در ناحیه انبساطی باشد. در رابطه با داده های خوب بخش خدمات باید توجه داشت که ادامه این روند برای بانک های مرکزی چندان مطلوب نخواهد بود، چرا که تقاضای بالا در این بخش تورم زا بوده و در کنار تضعیف بخش تولید می تواند احتمال سناریوی رکود تورمی را افزایش بدهد. تشدید واگرایی بین تولید و خدمات از جمله مواردی است که بایستی طی ماه های آتی مورد توجه تحلیلگران و معامله گران قرار بگیرد و در صورتی که نشانه های تعدیل در خدمات مشاهده نشود، بایستی در انتظار اقدامات انقباضی تر بانک های مرکزی بود.

در رابطه با بریتانیا، داده های تورمی ۲۴ مِی نشان دادند که رشد قیمت ها قصد آرام گرفتن ندارند و در بخش های مواد غذایی و خدمات همچنان ادامه دارند؛ این وضعیت باعث شد تا انتظارات از سطح نهایی نرخ بهره در این کشور مجددا افزایش پیدا کند و به ۵.۵% برسد. مجموع این شرایط با اصلاح بازار سهام این کشور (UK100) و ثبت کندل هفتگی منفی همراه شد.

تورم در بریتانیا به بالاترین سطح خود طی ۳۱ سال اخیر رسید

مقایسه تغییرات انتظارات از سطح نهایی نرخ بهره در ۲۳ می و ۲۴ می

اصلاح بازار سهام بریتانیا با انتشار داده های نامطلوب تورمی و انتظار انقباض بیشتر توسط BoE

داده های خرده فروشی بریتانیا (۲۶ می) بیانگر بهبود نسبی تقاضا بودند، گرچه بایستی به این مورد توجه داشت که به طور کلی حجم خرید/تقاضا روندی کاهشی دارد اما ارزش آن به دلیل فشارهای هزینه ای و رشد قیمت ها در سطوح بالایی قرار گرفته که این واگرایی در بلندمدت نمی تواند برای سلامت اقتصادی این کشور مطلوب باشد.

واگرایی بین حجم و ارزش خرده فروشی در بریتانیا تا آوریل ۲۰۲۳

در رابطه با ایالات متحده می توان به انتشار صورتجلسه ماه می FOMC در ۲۴ مِی اشاره کرد. نکات قابل توجه این سند عبارت بودند از:

• بهبود وضعیت نقدینگی در بازار اوراق بعد از ورشکستگی SVB اما سطح کمتر از حد معمول آن
• متوقف شدن خروج سپرده ها از بانک های کوچک و متوسط
• انتظار کاهش نسبی تولیدات کارخانه ای و سفارش های جدید
• بالا بودن مخارج مصرف کننده در ماه ژانویه و انتظار تعدیل آن طی ماه های آتی

بازبینی دوم نرخ رشد GDP این کشور در تاریخ ۲۵ مِی ارائه شد که نسبت به داده ابتدایی بهبود داشت و از ۱.۱% به ۱.۳% رسید (توجه داشته باشید که این میزان از رشد GDP در مقایسه با فصل قبل که ۲.۶% بود، کاهش چشمگیر داشته است). افزایش سرمایه گذاری خصوصی، مخارج دولتی و فدرال، مخارج مصرف کننده و صادرات و واردات از جمله مواردی بودند که به بهبود بازبینی کمک کردند؛ در مقابل، سرمایه گذاری ثابت در بخش مسکونی و نیز پس انداز شخصی نسبت به گزارش ابتدایی کاهش داشتند. داده مهم دیگر در این تاریخ، شاخص فعالیت ملی بانک فدرال شیکاگو بود که در ماه آوریل بهبود یافته بود. بر اساس جزئیات، این شاخص در تمامی بخش ها (تولید، اشتغال، مخارج شخصی و مسکن و نیز فروش و موجودی انبارها) رشد داشت. گرچه برخی موارد هنوز در سطوح منفی قرار دارند، اما ادامه این روند در ماه های آتی می تواند به کاهش نگرانی های رکودی و انتظار تجربه یک رکود ملایم کمک نماید.

روند تغییرات CFNAI به تفکیک بخش طی یک سال گذشته

داده های نهایی انتظارات تورمی دانشگاه میشیگان در راستای داده های ابتدایی و بیانگر افزایش انتظارات مصرف کننده از رشد قیمتی ۳.۱ درصدی طی ۵ سال آتی بود (داده ابتدایی ۳.۲%). داده انتظارات تورمی ۱ ساله نسبت به ماه قبل کاهش یافته و به ۴.۲% رسید (داده ابتدایی ۴.۶%).
در این بین، سنتیمنت و اعتماد مصرف کننده با کاهشی ۷ درصدی به ۵۹.۲ رسید که ناشی از بی اعتمادی نسبت به توانایی دولت در حل اختلاف نظرها پیرامون سقف بدهی است. طبق نظرسنجی صورت گرفته، نیمی از مصرف کنندگان عملکرد دولت در این رابطه را ضعیف می دانند.

افزایش بی اعتمادی مصرف کنندگان به سیاست های اقتصادی دولت

در نهایت در روز جمعه ۲۶ مِی شاهد انتشار شاخص تورمی محبوب فدرال رزرو یا PCE بودیم که در تمامی ابعاد بالاتر از انتظار و به عبارت دیگر Hot منتشر شد. سطوح اوج قیمتی در بخش خدمات و نیز رشد درآمدها و مخارج باعث شدند تا مهار تورم توسط FED دشوارتر از قبل به نظر برسد. در این راستا می توان به تصویر زیر توجه کرد که بر اساس آن درآمد شخصی حقیقی قابل تصرف (پس از کسر تورم و مالیات) مجددا روند صعودی گرفته و ادامه این وضعیت نمی تواند مطلوب یک چرخه انقباضی باشد.

درصد تغییرات سالانه درآمد شخصی حقیقی قابل تصرف

 این داده همراه با سنتیمنت ایجاد شده از داده های هفته، حداقل به صورت مقطعی سایه رکود را دور و احتمال انقباض بیشتر از جانب FED را تقویت کرد و در مجموع موجب تقویت شاخص دلار (DXY)، افزایش نرخ بهره حقیقی و اصلاح قیمتی طلا شد.

دور شدن ترس رکودی تا حدی مطلوب بود واکنش اولیه بازارها (سهام) مثبت بود، گرچه ادامه دار ماندن این وضعیت به سایر شرایط و مشاهده داده های بیشتر بستگی دارد. در رابطه با بازار سهام آمریکا به طور ویژه بایستی گزارش درآمدی مطلوب شرکت فناوری NVIDIA را نیز تاثیرگذار دانست.

تقویت شاخص دلار و اصلاح قیمتی طلا با دور شدن ترس رکود و اقدام انقباضی بیشتر FED

افزایش نرخ بهره حقیقی و کاهش قیمت صندوق اوراق بلندمدت خزانه داری آمریکا

تحت این شرایط، معامله گران در حال قیمت گذاری یک مرحله دیگر افزایش نرخ بهره به میزان ۲۵ واحد پایه در جلسه ۱۴ ژوئن FOMC هستند.

انتظار معامله گران از افزایش ۰.۲۵ درصدی نرخ بهره در جلسه ماه ژوئن (تا ۲۷ مِی)

مروری بر مهم ترین داده ها و رویدادهای هفته آتی (۲۹ مِی)  

در این بخش مهم ترین داده ها و رویدادهای اقتصادی که طی هفته جاری بایستی مدنظر قرار بگیرند، بررسی شده اند.

برای چین، PMI های تولیدی و غیرتولیدی (خدماتی) NBS در تاریخ ۳۱ مِی منتشر خواهند شد که با توجه به جامعیت بیشتر آن، اهمیت بالاتری دارد. PMI تولیدی Caixin که بر شرکت های متوسط و کوچک متمرکز است، در تاریخ ۱ژوئن اطلاع رسانی می گردد. طبق انتظارات تحلیلگران پیش بینی می شود که بخش تولید در این کشور همچنان در محدوده انقباض باقی مانده باشد؛ انتشار ارقام پایین تر از انتظارات می تواند نگرانی ها درباره بازیابی اقتصادی چین را تشدید کند. بخش تولید به طور ویژه تحت تاثیر کاهش سفارش های جدید به ویژه برای صادرات است و این امر می تواند در میان مدت بر GDP صادرات محور کشور چین تاثیر منفی بگذارد. در مقابل، بخش خدمات همچنان توانسته از رشد تقاضای بعد از رفع محدودیت های کووید-صفر بهره ببرد؛ گرچه بازتاب این میزان از تقاضا در داده های تورمی چین مشاهده نشده و هنوز فضا برای تزریق بیشتر نقدینگی از جانب بانک مرکزی (PBoC) وجود دارد.

مقایسه سفارش های جدید صادرات (خط آبی) و رشد سالانه صادرات (نقطه چین مشکی) در چین

برای ناحیه یورو، داده نهایی PMI تولیدی و نیز داده های ابتدایی تورم برای ماه مِی در تاریخ ۱ ژوئن منتشر خواهند شد. داده نهایی تورم در این بلوک برای ماه آوریل (انتشار در ۱۷ مِی) بیانگر این بود که مهار تورم به آسانی صورت نمی گیرد، چرا که بخش مواد غذایی با رشد قیمتی شدید همراه است و قیمت ها در بخش انرژی مومنتوم صعودی پیدا کرده اند. چسبندگی قیمت ها در بخش خدمات نیز همچنان وجود دارد و می تواند شرایط را برای بانک مرکزی اروپا (ECB) دشوار نماید. در این راستا، کمیسیون اروپا انتظارات خود از سطوح تورم در پایان ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ را افزایش داده و به ترتیب از ۵.۶% به ۵.۸% و از ۲.۵% به ۲.۸% رسانده است.

افزایش پیش بینی ها از سطوح تورم در اروپا در ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴

خانم لاگارد، ریاست ECB در تاریخ های ۳۱ و ۱ ژوئن سخنرانی خواهند داشت که می تواند از نظر ادامه مسیر انقباضی این نهاد پولی مورد توجه معامله گران و بازهار قرار بگیرد. لازم به ذکر است داده های ابتدایی تورم آلمان و نیز داده نهایی PMI تولیدی بریتانیا نیز در این هفته منتشر می شوند که بایستی مورد توجه قرار بگیرند.

برای ایالات متحده، طی هفته شاهد انتشار داده های متنوعی از بخش مسکن (HPI و Case-Shiller)، PMI های منطقه ای (شیکاگو و دالاس) و اعتماد مصرف کننده خواهیم بود.
در این بین، روز چهارشنبه، ۳۱ مِی، Beige Book منتشر می شود که از اهمیت بالایی برخوردار بوده و بازتاب پیمایش های صورت گرفته در سطح مناطق فدرال درباره وضعیت رشد اقتصادی، اشتغال و تورم است. نتایج این سند بر تصمیم گیری اعضای کمیته FOMC در جلسه آتی تعیین نرخ بهره تاثیرگذار هستند و دید شفافی درباره اثرگذاری سیاست های انقباضی می دهند.

داده PMI تولیدی ISM در تاریخ ۱ ژوئن نیز اهمیت بالایی دارد. انتظار می رود این شاخص به روند نزولی خود ادامه دهد و در این صورت برای هفتمین ماه متوالی در محدوده انقباض یا کند بودن رشد اقتصادی خواهد بود.
همانطور که در گزارش های هفته ها/ماه های گذشته گفته شده، بخش تولید در آمریکا تحت تاثیر افت قابل توجه سفارش های جدید است و تولیدکنندگان نیز به دلیل پر بودن انبارها، علیرغم کاهش قیمت مواد اولیه، تمایل چندانی به خریداری از تامین کنندگان ندارند.
این وضعیت یکی از عواملی است که نگرانی درباره وقوع رکود در اقتصاد اول جهان را تشدید می نماید.

در هفته جاری، داده های متعددی از بازار کار آمریکا خواهیم داشت، از جمله موقعیت های شغلی JOLTs در ۳۱ مِی و تغییرات اشتغال ADP در ۱ ژوئن. سرمایه گذاران و معامله گران به طور ویژه به داده اشتغال بخش غیرکشاورزی، نرخ بیکاری و متوسط درآمدهای ساعتی در روز جمعه ۲ ژوئن چشم دارند.
به طور کلی آمار اشتغال طی دو ماه اخیر نشانه هایی از نرم شدن (Softening) داشتند که در این مقطع مطلوب فدرال رزرو است. در رابطه با نرخ بیکاری که در کف ۵۰ سال اخیر خود است، مقامات FED انتظار دارند تا پایان سال ۲۰۲۳ افزایش پیدا کند و در ۲۰۲۴ به اوج خود برسد و از ۲۰۲۵ مجددا کاهش پیدا نماید؛ این امر در صورتجلسه منتشر شده در هفته گذشته نیز مورد اشاره قرار گرفته بود.

علاوه بر این از اعضای فدرال رزرو در این هفته موضع گیری خواهند داشت. همچنین، گفتگوها پیرامون سقف بدهی ادامه خواهد داشت. در هفته گذشته اخبار مثبتی منتشر شد و به نظر می رسد تا اواسط ژوئن این موضوع به نتیجه برسد؛ با این وجود، همچنان بایستی به این امر توجه داشت.