مروری بر تحولات اقتصاد کلان جهان در هفته منتهی به ۱۳ آگوست

مقدمه

هفته گذشته (۷-۱۱ آگوست) از نظر تنوع داده ها و رویدادهای اقتصادی چندان شلوغ نبود و شاخص های محدود اما بااهمیتی منتشر شدند. در مقابل، طی روزهای ۱۴-۱۸ آگوست، هفته شلوغی را از نظر تعداد و اهمیت داده ها در پیش داریم. در این گزارش، آخرین تحولات حوزه کلان هر کشور/ ناحیه به تفکیک بررسی شده و مواردی که بایستی در این هفته مدنظر قرار بگیرند، ذکر می شوند.

در رابطه با کلیت سنتیمنت حاکم بر فضای اقتصاد کلان می توان گفت که از وزن سناریوی رکود با توجه به انتشار داده های نسبتا مطلوب به میزان قابل توجهی کاسته شده؛ در این شرایط، قدرت اقتصادی کشورها اهمیت بیشتری پیدا می کند و انتشار هر داده ای که بیانگر تاب آوری و بازیابی سریع تر اقتصادهای در حال تجربه چرخه انقباضی باشد، می تواند بر قدرت ارز آن کشور/ناحیه و رشد بازارهای مرتبط با آن تاثیر گذار باشند.

ثبت سومین کندل هفتگی منفی توسط طلا با دور شدن ترس رکود و تضعیف نسبی تنش های ژئوپلیتیک

در این میان بایستی تحولات مرتبط با مسائل ژئوپلیتیک به ویژه تنش بین اوکراین – روسیه و اثرگذاری بر قیمت کامودیتی ها را زیر نظر داشت، چرا که در میان مدت بر انتظارات تورمی و پتانسیل رشد اقتصادی در کشورهای بزرگ تاثیر می گذارد. طی هفته اخیر و با موضع گیری های صورت گرفته، احتمال کم شدن از شدت تنش ها به ویژه از منظر صادرات غلات تقویت شد و همین امر منجر به اصلاح قیمتی گندم گردید.  

تحت این شرایط، معامله گران می توانند با توجه به تحلیل های بنیادی و حفظ اصول مدیریت سرمایه و ذائقه ریسک پذیری نسبت به بهره مندی از فرصت های کوتاه مدت (Swing) در بازار سهام کشور و جفت ارزها اقدام نمایند.در رابطه با بازار ارزهای دیجیتال، کم شدن از شدت ریسک های بنیادی (به طور ویژه قانون گذاری) می تواند با توجه به سطوح ارزندگی، موجب مشاهده تقاضا بشود.  

ایالات متحده

مهم ترین داده ها برای این کشور طی هفته گذشته، تورم مصرف و تولیدکننده بودند که به ترتیب در روزهای ۱۰ و ۱۱ آگوست منتشر شدند.

تورم هسته ای مصرف کننده در بعد سالانه کمتر از انتظارات منتشر شدند که مورد استقبال بازارها قرار گرفت، چرا که با از بین رفتن اثر پایه، نگرانی از مشاهده ارقام بالاتر وجود داشت؛ این امر در تورم کل در بعد سالانه و رشد ۰.۲ درصدی آن مشاهده شد. در بعد ماهانه نیز، داده ها (کل و هسته ای) همانند ماه ژوئن و طبق انتظارات منتشر شدند. مجموع این شرایط به صورت مقطعی منجر به تضعیف DXY شدند اما با هضم جزئیات و توجه به رشد قیمتی و چسبندگی موجود در بخش خدمات، به ویژه مسکن، DXY تقویت شد.

تحولات تورم هسته ای در بعد ماهانه (بالا) و تورم کل و هسته ای در بعد سالانه (پایین)

تورم تولیدکننده در مقابل یک شگفتی بود که در تمامی ابعاد با رشد همراه بود و صرفا تورم هسته ای سالانه همانند ماه گذشته و در محدوده ۲.۴% ثابت ماند. رشد این شاخص نیز تحت تاثیر بخش خدمات و افزایش بی سابقه آن طی یک سال اخیر بود. به طور مشخص رشد قیمتی در بخش سلامت و خدمات مشاوره اقتصادی چشمگیر بودند و در مجموع باعث شدند تا معامله گران نسبت به مشاهده لحن کمتر انقباضی از جانب مقامات FED ناامید شوند.

تحولات تورم مصرف کننده در بعد ماهانه (بالا) و سالانه (پایین)

مجموع این عوامل باعث شدند تا نگرانی از تورم چسبنده و مشاهده مجدد رشد قیمتی در بخش های کلیدی نگرانی از حفظ نرخ بهره در سطوح اوج برای مدت زمان طولانی تر تقویت بشود؛ تحت این شرایط، شاخص دلار (DXY) چهارمین کندل هفتگی مثبت خود را ثبت کرد و نرخ بهره حقیقی ۵ ساله دوباره به سطوح بالای ۲% دست یافت. در این رابطه بایستی به سطوح انتظارات تورمی و تغییرات آن نیز توجه داشت، چرا که با تحولات اخیر در برنامه های خزانه داری مبنی بر عرضه اوراق بلندمدتی و احتمال استفاده از نقدینگی مازاد برای پروژه های عمرانی، امکان رشد انتظارات تورمی وجود دارد.

عملکرد هفتگی شاخص دلار و نرخ بهره حقیقی ۵ ساله 

مواردی که طی هفته جاری باید مدِ نظر قرار داد:

در این هفته طیف متنوعی از داده های مربوط به بازار مسکن منتشر خواهند شد؛ از جمله: شاخص بازار مسکن NAHB، داده ابتدایی مجوزهای ساخت و ساز و شروع به ساخت مسکن. همانطور که در گزارش های پیشین مورد اشاره قرار گرفته، وضعیت مسکن اکنون با یک عدم توازن بین عرضه و تقاضا (کمبود عرضه) روبرو شده، گرچه سطوح بالای بهره وام های رهنی باعث شده تقاضا تا حدی کنترل بشود. با این وجود، رشد قیمتی در اجاره بها در برخی از ایالت ها همچنان ادامه دار بوده و باعث نگرانی از ارقام تورمی در ماه های آتی شده است. برای مثال، می توان به ثبت اوج جدیدی در اجاره بها در منتهن (Manhattan) اشاره کرد که با رشد ۹ درصدی در بعد سالانه به بیش از ۵ هزار دلار در ماه رسیده است. از طرف دیگر، اتمام به ساخت خانه های تک خانوار که بیشترین تقاضا را در آمریکا دارند، کاهش قابل توجهی در بعد سالانه داشته و جای نگرانی از سمت عرضه دارد.

درصد تغییرات اتمام به ساخت خانه های تک خانوار در آمریکا

از طرف دیگر، عرضه وام از جانب بانک های تجاری با هدف توسعه بخش مسکن در سطوح اوج خود قرار دارد که این وضعیت بیانگر جدیت در رفع نمودن مشکل کمبود عرضه بوده و چشم انداز مثبتی را برای این بخش فراهم کرده است.

ارزش دلاری تمام وام های اعطا شده برای بخش مسکن توسط بانک های تجاری

در رابطه با وضعیت مسکن در آمریکا می توانید بخش مربوطه در این گزارش را مطالعه بفرمایید.

داده های متنوع از بخش تولید نیز در این هفته اهمیت دارند، از جمله شاخص های تولیدی ایالت نیویورک و بانک فدرال فیلادلفیا. آمار تولید صنعتی و کارخانه ای و میزان بهره مندی از ظرفیت کارخانه ها در روز چهارشنبه، ۱۶ آگوست، به طور ویژه مدنظر سرمایه گذاران خواهد بود. انتظار می رود با توجه به وضعیت آمار PMI تولیدی ISM و S&P Global همچنان شاهد ضعف در این بخش باشیم.

برای مشاهده جزئیات مربوط به آخرین داده PMI تولیدی ISM می توانید به این گزارش مراجعه بفرمایید.

داده خرده فروشی که بازتاب تقاضای مصرف کنندگان است، در روز سه شنبه، ۱۵ آگوست، منتشر می شود. پیش بینی ها حاکی از مشاهده رشد در این داده، به ویژه گروه کنترلی، هستند که با توجه به سطوح درآمد و وضعیت مخارج دور از انتظار نیست. گرچه بایستی توجه کرد که خرده فروشی پس از کسر تورم هسته ای (Core CPI) نسبت به سال گذشته افت قابل توجه داشته و بررسی روند این شاخص می تواند به درک بهتر مسیر انقباضی فدرال رزرو کمک نماید.

درصد تغییرات سالانه خرده فروشی پس از کسر تورم هسته ای

در این راستا، گزارش درآمدی فروشگاه زنجیره ای Walmart در روز پنج شنبه می تواند درباره وضعیت تقاضای مصرف کننده دید بهتری بدهد.

در نهایت، صورتجلسه ماه جولای کمیته بازار آزاد فدرال یا FOMC در روز چهارشنبه منتشر می شود. بازارها اکنون به این باور رسیده اند که فدرال رزرو تا پایان سال ۲۰۲۳ نرخ بهره را ثابت نگه خواهد داشت و به احتمال زیاد در Q1 سال ۲۰۲۴ نسبت به کاهش آن اقدام خواهد کرد. در نتیجه انتظار نمی رود که انتشار صورتجلسه تغییر قابل توجهی در رویکرد معامله گران داشته باشد، مگر اینکه حاوی جزئیات غیرمنتظره درباره ریسک های تورمی و یا روند کاهش ترازنامه باشد.

پیش بینی بازارها از ادامه مسیر انقباضی فدرال رزرو

چین

طی هفته گذشته، انتشار تراز تجاری و داده های تورمی برای این کشور مورد توجه بازارها و معامله گران بود. بهبود تراز تجاری به ظاهر داده مطلوبی بود، اما ادامه روند کاهشی در صادرات و واردات همچنان موجب نگرانی از ضعف در بازیابی اقتصادی و تقاضا در این کشور بودند.

روند تحولات صادرات (خط مشکی) و واردات (خط قرمز) در چین از ۲۰۲۱

داده های تورمی نیز بیانگر ادامه وضعیت ضد تورمی یا Deflationary در این بودند، به ویژه که برای اولین بار از ۲۰۲۰، تورم مصرف کننده و تولیدکننده هر دو با هم کاهش داشتند. PPI برای دهمین ماه متوالی به روند نزولی خود ادامه داد که البته نقش اثر پایه یا Base Effect در این رابطه باید مدنظر قرار داد. تحلیلگران انتظار دارند با کم رنگ شدن نقش اثر پایه، شاهد رشد قیمتی در بخش تولید باشیم. با این وجود، رشد تورم هسته ای از ۰.۴ به ۰.۸% بیانگر تقاضای نسبی و عمدتا ناشی از خدماتی مانند گردشگری بود که ادامه این روند می تواند مطلوب PBoC باشد.

روند تحولات تورم مصرف کننده (خط مشکی) و تولیدکننده (خط صورتی)

مجموع این شرایط باعث شدند تا بازار سهام این کشور (SSE Composite) و بخش مسکن با عرضه (و کسب سود) روبرو شوند و کندل هفتگی را منفی ثبت نمایند.

عملکرد هفتگی بازار سهام چین و سهام بخش مسکن

مواردی که طی هفته جاری باید مدِ نظر قرار داد:

مهم ترین داده های این کشور در روز سه شنبه، ۱۵ آگوست، منتشر خواهند شد و عبارتند از: تولید صنعتی، خرده فروشی و نرخ بیکاری. در رابطه با بخش تولید، شرایط با توجه به داده های موسسات Caixin و NBS چندان مطلوب نیست و می توان گفت که این بخش به وضوح تحت فشار قرار دارد. داده های اخیر تورمی نیز بیانگر عدم تقاضای قابل توجه از جانب مصرف کننده بودند و مسیر را برای دستیابی به سطح هدف تورمی ۳% دشوار کرده اند. در رابطه با نرخ بیکاری، همانطور که در گزارش هفته منتهی به ۱۶ جولای شرح داده شد، بایستی عمده توجه را به سطح بیکاری بین جوانان معطوف کرد؛ چرا که علاوه بر جنبه اقتصادی، از نظر سیاسی و احتمال بروز ناآرامی های داخلی اهمیت دارد.

بانک مرکزی چین (PBoC) در همین روز در رابطه با بهره وام های یک ساله MLF تصمیم گیری خواهد کرد که با توجه به کاهش آن در ماه ژوئن احتمال عدم تغییر آن با هدف مشاهده اثرگذاری انبساط های گذشته وجود دارد.

شاخص قیمت مسکن نیز در روز ۱۶ آگوست منتشر خواهد شد که پس از یک دوره ۴ ماهه رشد و ایجاد خوش بینی نسبت به این بخش، در ماه ژوئن افت داشت. مقامات چینی در صحبت های خود به طور ویژه بر این بخش تاکید دارند و نسبت به تسهیل الزامات قانونی برای خرید و فروش مسکن در شهرهای کوچک اقدام کرده اند. در آخرین خبر، یک شرکت بزرگ ساختمان سازی در چین با نام Country Garden اعلام کرده که تا پایان ۲۰۲۳ حدود ۲ میلیارد دلار بدهی داشته و توانایی پرداخت معوقات خود را ندارد. این شرایط باعث شده تا فرصت های معاملاتی برای فروش استقراضی (Short) سهام این شرکت به اوج خود برسد. در صورت تحقق یافتن این سناریو، می توان با موج جدیدی از نگرانی در بازار سهام چین، همانند زمان Evergrand روبرو شد.

ثبت اوج جدید در معاملات short سهام شرکت Country Garden

در مجموع باید دید که پس از موضع گیری PBoC و چگونگی انتشار آمارها، آیا صحبت از انبساط بیشتر پولی و مالی مطرح می شود یا خیر؛ چرا که به صورت مستقیم می تواند بر خوش بینی از اقتصاد و رشد بازار سهام تاثیرگذار باشد. مقامات چینی اکنون با شرایطی روبرو هستند که به دلیل تضعیف ارز ملی (یوآن) و افزایش بدهی های دولت بایستی محتاطانه دست به انبساط بزنند و همین امر، عدم قعطیت ها را برای اقتصاد دوم دنیا افزایش داده اند.

بریتانیا

مهم ترین داده برای این کشور طی هفته گذشته، داده ابتدایی نرخ رشد GDP در Q2 و آمار تولید صنعتی بود.

تولید ناخالص داخلی در بعد ماهانه فرای انتظارات و برابر با ۰.۵% منتشر شد که بخش تولید بیشترین سهم را در بهبود این داده داشت.

سهم خدمات، تولید و ساخت و ساز در رشد  GDP ماهانه بریتانیا

در بعد فصلی نیز اتفاق مشابه رخ داد و شاهد رشد ۰.۲ درصدی اقتصاد در Q2 بودیم که طی یک سال اخیر رخ نداده بود. این در حالیست که بانک مرکزی انگلستان در انتظار نرخ رشد ۰.۱ درصدی بود.

تحولات فصلی نرخ رشد GDP در بریتانیا

تولید صنعتی نیز در بعد ماهانه و سالانه بهتر از انتظارات منتشر شد؛ مجموع این عوامل فضا را برای اقدام بیشتر انقباضی توسط BoE در صورت عدم مشاهده روند نزولی مورد انتظار در تورم فراهم کردند. با تمام این اوصاف، باید توجه داشت که بریتانیا نسبت به سایر اقتصادهای بزرگ از رشد اقتصادی عقب مانده و در مجموع دوران مطلوبی را تجربه نمی کند.

مقایسه رشد اقتصادی در اقتصادهای بزرگ از Q4 سال ۲۰۱۹ الی Q2 سال ۲۰۲۳

مواردی که طی هفته جاری باید مدِ نظر قرار داد:

دو داده مهم برای این کشور عبارتند از داده های تورمی مصرف و تولیدکننده در روز ۱۶ آگوست و خرده فروشی در ۱۸ آگوست که می توانند با تغییر انتظارات از روند انقباضی BoE موجب نوسانات در بازار و نیز ارزش پوند (BXY) بشوند.

پس از کاهش قابل توجه در داده تورمی ماه ژوئن، تحلیلگران انتظار ادامه این روند را در ماه جولای دارند و صرفا انتظار می رود تورم هسته ای در بعد ماهانه با افزایش ۰.۱ درصدی منتشر بشود. نکته حائز اهمیت، روند رو به رشد دستمزدها در این کشور است که جای نگرانی دارد و بر اساس پیش بینی ها احتمال دارد که طی ماه های آتی، نرخ رشد دستمزدها از نرخ رشد قیمت ها پیشی بگیرند.

پیش بینی تحلیلگران از روند کاهشی تورم (خط مشکی) و افزایش دستمزدها (خط آبی) در بریتانیا

در حال حاضر بازارها سطح نهایی نرخ بهره را این کشور را در حدود ۵.۷۵ قیمت گذاری می کنند که به معنی افزایش ۵۰ واحد پایه ای هزینه استقراض تا پایان ۲۰۲۳ است؛ پس از انتشار داده GDP به نظر فضا برای انقباض بیشتر مهیا می باشد. باید دید که داده های تورم، خرده فروشی و نرخ بیکاری در هفته جاری چگونه این انتظارات را دستخوش تغییر می کنند.

انتظارات از سطح نهایی نرخ بهره در بریتانیا تا پایان ۲۰۲۳ وفشار بر UK100

ناحیه یورو

طی هفته گذشته، داده با اهمیت بالایی برای این بلوک منتشر نشد؛ اما ارائه گزارش نظرسنجی از مصرف کننده توسط ECB حاوی جزئیات امیدوار کننده ای در رابطه با کاهش انتظارات تورمی ۱ و ۳ ساله و کم شدن از بدبینی مصرف کنندگان به رشد اقتصادی طی ۱ سال آتی بود.

بولتن اقتصادی اروپا، انتشار در تاریخ ۱۰ آگوست، نیز سند مهم دیگری بود که بر بالا بودن سطح تورم در این ناحیه و تاب آوری بخش خدمات تاکید داشت. از طرف دیگر، سخت تر شدن شرایط اعتباری، کاهش تقاضای خارجی و اثرات منفی جنگ در اوکراین جزو نگرانی ها برای اقتصاد این ناحیه مطرح شده بودند.

سهم بالای مواد غذایی (میله قرمز) و خدمات (میله آبی) در تورم ناحیه یورو

مواردی که طی هفته جاری باید مدِ نظر قرار داد:

در هفته جایر، بازبینی دوم از نرخ رشد GDP در Q2 و داده نهایی تورم در ماه جولای منتشر می شوند. تولید صنعتی نیز حائز اهمیت بوده و بایستی مورد توجه قرار بگیرد.

بهبود بازبینی دوم GDP نسبت به داده ابتدایی می تواند نشانه مطلوبی باشد، گرچه منشاء این بهبود (از جانب گردشگری در اروپا و یا تقاضای مصرف کنندگان داخلی) اهمیت بیشتری دارد. به طور کلی می توان گفت که بلوک یورو اکنون با شرایط دشواری روبرو است و با توجه به موضع گیری های اخیر مقامات ECB و قیمت گذاری بازارها، نهایتا امکان یک مرحله دیگر افزایش در نرخ بهره وجود دارد. ادامه انقباض در تولید و تضعیف خدمات بر اساس داده های S&P Global و از طرف دیگر، رشد قیمتی در بخش خدمات و مواد غذایی باعث شده تا ECB در موقعیت سختی قرار بگیرد. در این بین، تشدید تنش ها بین روسیه و اوکراین و موضع گیری های اخیر باعث شده تا گاز طبیعی مجددا با رشد قیمتی همراه بشود که به طور قطع بر انتظارات تورمی این ناحیه و متعاقبا عملکرد ECB تاثیر می گذارد.

روند رشد قیمتی گاز طبیعی در اروپا

ژاپن

برای این کشور طی هفته گذشته داده بااهمیت بالایی منتشر نشد.

مواردی که طی هفته جاری باید مدِ نظر قرار داد:

داده تورمی این کشور در روز ۱۸ آگوست منتشر می شود. از آنجا که بازارها در انتظار تحول (Pivot) در سیاست های پولی بانک مرکزی ژاپن (BoJ) هستند، این داده اهمیت بالایی دارد و می تواند با نوسانات در ارز یِن (JXY) و بازار سهام این کشور همراه بشود.

در این رابطه باید توجه داشت که BoJ در موضع گیری های اخیر خود همچنان بر عدم مشاهده اثرگذاری کامل سیاست های انبساطی در رشد قیمت ها و تقاضا تاکید داشته و انتظار تغییر قریب الوقوع در سیاست های پولی را ندارد. از طرف دیگر، انعطاف پذیری بیشتر بانک مرکزی نسبت به کنترل منحنی بازده باعث شده تا مشاهده بازدهی بالاتر در اوراق این کشور با احتمال واکنش و مداخله بانک مرکزی همراه بشود که شرایط را برای معامله گران دشوار و با عدم قطعیت زیاد روبرو کرده است.

آستانه های تعیین شده برای بازدهی اوراق ۱۰ ساله ژاپن و انعطاف پذیری BoJ