ارزشگذاری مارکت کپ¹ (ارزش بازار یک ارز)
در بازار رمزارزها دارای مجموعه‌ای گیج‌کننده از اصطلاحات و روشها است. مارکت‌کپ در گردش² و مارکت‌کپ تقلیل یافته³ دو شکل مختلف از مارکت‌کپ هستند. CMC صرفاً قیمت فعلی هر توکن ضرب در کل توکنهای آزاد شده⁴ یا در گردش است. FDV برای حساب کردن توکنهای قفل‌شده بکار میرود و نشان‌دهنده مارکت‌کپ در آینده است که همه توکنها، ضرب⁵ یا آزاد شوند.
هر دو روش ارزشگذاری معایبی دارند. FDV به دلیل نرخ متغیر تورم و تاریخ توزیع متفاوت امکان مقایسه بین پروتکلها را فراهم نمی‌کند. علاوه بر این، سوزاندن ⁶ توکنها و عرضه نامحدود در مدل FDV به خوبی در نظر گرفته نشده است. از مدل CMC نیز می‌توان برای مقایسه ارزشگذاری پروتکلها در لحظه کنونی استفاده کرد، اما امکان در نظر گرفتن توکنهای قفل‌شده آینده وجود ندارد.
ارزش واقعی در حقیقت مارکت‌کپ فرضی پس از فروش تمام توکنهای آینده در مارکت است. از آنجا که همه توکنها در یک روز فروخته نشده و به صورت انتشار تدریجی و آزادسازی قفل توکن عرضه میشوند، تعیین ارزش واقعی بازار در طول زمان تعیین می‌گردد. به طور کلی هیچ راهکاری برای محاسبه تقاضای فعالان بازار در آینده برای خرید توکنهای تازه در گردش وجود ندارد و همچنین نوسان شرایط بازار بین دورههای صعودی و نزولی این امر را بسیار دشوارتر مینماید.
برای درک بهتر می‌توان دو نیروی متضاد را تصور کرد: سمت⁷ خرید و سمت فروش که با ایجاد فشار بر یکدیگر، یک طرف نیروی جدیدی به دست آورده و در برابر نیروی مخالف که سطح قیمت جدیدی را تشکیل میدهد، فشار می‌آورد. عرضه و آزادسازی FDV، به طور مداوم کفه ترازو را در سمت فروش سنگین میکند. با این حال فشار خرید در بین دورههای گاوی و خرسی در نوسان است. بنابراین همانطور که تقاضای خریدار با بازار نزولی تضعیف می‌شود، عرضه و آزادسازی تأثیر بیشتری بر قیمت توکن و در نتیجه سقف نهایی بازار دارد.
به عنوان مثال، اتریوم دارای نرخ انتشار نسبتاً ثابت و قابل پیش‌بینی است و همین میزان انتشار توکن، بخش بزرگتری از حجم معاملات روزانه در مارکت نزولی را تشکیل میدهد. توکنهای عرضه شده معمولاً فروخته میشوند و با تبدیل شدن آن‌ها به بخش بزرگتر از حجم معاملات، بر قیمت تأثیر منفی می‌گذارد. در طول بازار صعودی ۲۰۲۱، توکنهای عرضه شده اتریوم به طور متوسط زیر ۱.۵ درصد از حجم معاملات روزانه را تشکیل میدادند. در عین حال با تضعیف حجم خریدار در پایان دوره صعودی، انتشار توکنها به بیش از ۳ درصد حجم معاملات رسید که نشان‌دهنده تغییر روند بازار بود.
همه توکنها مانند اتریوم با انتشار کم و ثابت نیستند. بسیاری از پروژه‌های جدیدتر به دنبال جذب کاربرانی که از تورم FDV تامین میشوند، هستند. سرمایه‌گذاران اولیه و سپرده‌گذاران منفعل این پروژه‌ها توکنهای آزاد شده خود را با هزینه پایین‌تری نسبت به سایر شرکت‌کنندگان دیگر در بازار که اخیراً توکنها را خریداری کرده‌اند، انجام می‌دهند که در نتیجه قیمت کمتر توکن را به همراه دارند.
ارزیابی تاثیر آزادسازی قفل توکن⁸
آزادسازی قفل توکنها لزوماً به معنی فروش سریع در بازار و اثرگذاری بر قیمت نیست. هنگام ارزیابی تأثیر آزادسازی قفل باید چند عامل را در نظر گرفت:
چه کسی توکنهای آنلاک را دریافت میکند؟ برخی از هولدرها مانند تیم و سرمایه‌گذاران بلندمدت مایلند این توکن را بیشتر از سایر شرکت‌کنندگان نگهداری نمایند. البته، برخی از شرکت‌کنندگان نیز به سرعت توکنهای قفل شده را با هدف کسب سود می‌فروشند. به عنوان مثال، پاداش‌های اکوسیستمی، لیکوئیدیتی ماینینگ و پاداش‌های استیکینگ انواعی هستند که تمایل به فروش سریع آن‌ها زیاد است.
میزان آنلاک چقدر است؟ میزان آنلاک را می‌توان به عنوان نرخ تورم در نظر گرفت. تورم بالا ناشی از آنلاک‌های بزرگ تأثیر نسبتاً بیشتری بر قیمت توکن دارد. به طور شهودی، آزادسازیهای کوچکتر نسبت به حجم معاملات تأثیر کمی بر قیمت توکن دارد.
توکنها چند بار و با چه تناوبی آزاد می شوند؟ فرکانس‌های زمانی که در آن آزادسازیهای بزرگ و پاداش‌های اکوسیستمی رخ می‌دهند بر قیمت توکن تأثیر می‌گذارد. آزادسازی سریع یا پاداشها می‌تواند مقدار قابل توجهی از توکنهای جدید را معرفی کند که بر تقاضای خریدار غلبه کند.
بازار گاوی است یا خرسی؟ اینکه آیا بازار در یک روند صعودی با حجم بالا است یا یک بازار نزولی با حجم کم، به طور قابل توجهی بر نحوه جذب آزادسازی توکن تأثیر می‌گذارد. در حجم‌های پایین‌تر، با افزایش نسبت آنلاک به تقاضای خریدار، تأثیر اسپایکهای آزادسازی توکنها بر قیمت‌ها افزایش می‌یابد.
سولانا تصویر خوبی از اهمیت این عوامل در آزادسازی را ارائه میدهد. فاز بازار صعودی ۲۰۲۱، ۳۱۲ روز طول کشید و تنها طی ۱۰ روز شاهد بودیم که توکنهای صادر شده روزانه، ۵ درصد از حجم معاملات را تحت تاثیر قرار دادند. تناوب پایین این آزادسازیها در مقایسه با حجم روزانه باعث شد تقاضای خریداران بدون محدودیت توسط فروشندگان افزایش یابد.
آنلاک در ژانویه ۲۰۲۱، عرضه در گردش را تا ۴۶۲ درصد در یک روز افزایش داد. با این حال، دریافت‌کنندگان اولیه (سرمایه‌گذاران) به دو دلیل به نگهداری توکنها تمایل بیشتری داشتند تا فروش آن‌ها. اولین مورد دو برابر شدن قیمت‌های ETH و BTC قبل از آزادسازی بود که نشان‌دهنده یک دوره صعودی بود. دوم، ارتباط نزدیک و در هم تنیدگی بین پروژه و سرمایه‌گذاران آن بود.
تقریباً همه عوامل مؤثر بر تأثیرات آزادسازی با شروع بازار نزولی در نوامبر ۲۰۲۱ تغییر کردند. با ورود به بازار نزولی، در ۲۷ روز از ۲۰۴ روز، توکنهای تازه در گردش، ۵ درصد از حجم معاملات روزانه را تحت تاثیر قرار دادند (تقریباً چهار برابر مارکت صعودی).
منبع:
https://messari.io/report/understanding-market-caps-and-flows
¹ Market Capitalization
² Circulating Market Cap | CMC
³ Fully Diluted Market Cap | FDV
⁴ Unlock
⁵ Mint
⁶ Burning
⁷ Side
⁸ Vesting
