تسلط بر شاخص آنچین MVRV: نسبت بین ارزش کل و ارزش اکتسابی بیتکوین

مقدمه

نسبت MVRV¹ یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین معیارهای درون شبکه ای² است. این شاخص برای نخستین بار توسط پیشگامان این حوزه به نام «مراد محمودف³ » و «دیوید پوئل ⁴» و در مقاله‌ای که در اکتبر ۲۰۱۸ منتشر شد، مطرح گردید و از آن زمان به بعد به ابزار اصلی تحلیل بیت‌کوین تبدیل ‌شد.
نسبت MVRV اغلب به‌عنوان یک شاخص در مقیاس کلان تلقی می‌شود که برای بررسی چرخه⁵ ‌های بیت‌کوین و به‌خصوص شناسایی سقف و کف بازار مفید است. با این وجود، MVRV معیاری بسیار پیچیده تر است و اطلاعات بیشتری را نسبت به آن چیزی که بسیاری از تحلیلگران تصور می‌کنند، ارائه می دهد.

شاخص مهم MVRV برای بیتکوین

در این مقاله، به بررسی پایه ای شاخص MVRV پرداخته می شود و البته نکات پیشرفته تر نیز مدنظر قرار می گیرند. در حقیقت، ارائه مزایای MVRV و دلایل اهمیت آن به عنوان یک ابزار قدرتمند جزو اهداف این بررسی است که تحت سه عنوان مطرح خواهند شد:
۱. بررسی آستانه مقادیر MVRV جهت شناسایی سقف و کف چرخه ها.
۲. شتاب یا مومنتوم MVRV و چگونگی استفاده از آن برای پایش روندهای نزولی/صعودی اصلی.
۳. واگرایی در توزیع که نشان دهنده هشدارهای زودهنگام MVRV درباره سقف چرخه و تجربه توزیع سنگین (فشار فروش) است.

بازتعریف MVRV

MVRV در حقیقت نسبت بین ارزش بازار (MV) به ارزش اکتسابی (RV) است. از آنجایی‌که ارزش اکتسابی میانگین قیمت خریداری کوین ها بر اساس آخرین جابجایی شان در شبکه است، MVRV را می‌توان به‌عنوان معیار «سود غیراکتسابی» در موجودی کوین در نظر گرفت.
• MVRV برابر با ۲.۲ یعنی قیمت ۲.۲ برابر ارزش اکتسابی است (۱۲۰درصد سود)
• MVRV برابر با ۱.۰ یعنی قیمت معادل ارزش اکتسابی است (سربه‌سر)
• MVRV برابر با ۰.۸ یعنی قیمت ۰.۸ برابر ارزش اکتسابی است (۲۰ درصد ضرر)
نمودار زیر نسبت MVRV را نشان می‌دهد و بیانگر دوره های سرخوشی از سود کسب نشده در بازار گاوی (Bulls) و مقاطع دردناک ضرر کسب نشده در بازار خرسی (Bears) است.
• مقادیر بالای MVRV (بیشتر از ۲.۴) نشان می‌دهد که بازار دارای سودهای غیراکتسابی زیاد است.
• مقادیر پایین MVRV (کمتر از ۱.۰) نشان می‌دهد که بازار دارای ضررهای غیراکتسابی است.

نسبت ارزش بازار به ارزش اکتسابی (MVRV) برای بیتکوین

درصد میانگین سود در بازار را می‌توان با کسر MVRV از یک (MVRV-1) محاسبه کرد.
نمودار زیر نمایانگر این شاخص به صورت MVRV-1 است و دوره هایی را مشخص می کند که MVRV کمتر از یک بوده و به عبارت دیگر، متوسط دارندگان بیتکوین در ضرر هستند و قیمت خریداری کوین بالاتر از قیمت بازار بوده است.
چنین وضعیتی خیلی رایج نیست و معمولا در مراحل آخر بازارهای نزولی طولانی‌مدت رخ می‌دهد. میزان زیاد ضررهای غیراکتسابی بزرگ اغلب موجب تسلیم گسترده و شکل گیری کف چرخه می شود.

قیمت اکتسابی و MVRV

بررسی آستانه مقادیر MVRV

پرسش بعدی این است: مقادیر بالا و پایین MVRV بر چه اساس تعیین می شوند؟ چگونه می‌توان انحراف‌های مرتبط با بالا و پایین چرخه را اندازه‌گیری کرد؟
در ابتدا می توان این بررسی را به صورت بصری نمایش داد که بدین منظور سطوح MVRV در اعداد ۰.۸، ۲.۴ و ۳.۲ مشخص شده اند. با این روش می توان به خوبی متوجه سقف و کف ها و همسویی آن ها با این سطوح شد، گرچه برای تسلط بر شاخص به تحلیل عمیق تری نیاز است.

مقادیر آستانه ای MVRV

یک رویکرد ساده دیگر، محاسبه نسبت روزهایی است که MVRV پایین یا بالای این سطوح قرار داشته؛ این کار را با استفاده از ابزار Workbench وبسایت Glassnode می توان انجام داد.
در این بررسی، از تاریخ ۲۰۱۷ به بعد مدنظر قرار گرفته که بازار بیتکوین به بلوغ رسیده است. در صورتی که MVRV تنها برای ۱۰ درصد از روزهای معاملاتی پایین یک سطح بوده باشد، می توان گفت که ۹۰% مواقع بالای آن بوده و سناریو را محتمل تر می سازد.
با این تفسیر می توان احتمال شکسته شدن این سطوح MVRV را بهتر ارزیابی کرد:
• کف: MVRV حدود ۵ درصد از روزهای معامله‌گری پایین ۰.۸ بوده است.
• نزدیک شدن به کف: MVRV حدود ۱۵ درصد از روزهای معامله‌گری پایین ۱.۰ بوده است.
• نزدیک شدن به سقف: MVRV برای حدود ۲۰ درصد از روزهای معامله‌گری بالای ۲.۴ بوده است.
• سقف: MVRV برای حدود ۶ درصد از روزهای معامله‌گری بالای ۳.۲ بوده است.

تعداد روزهایی که MVRV بالا و پایین هر سطح قرار داشته

اگر دوره‌هایی را که MVRV بالا/پایین این سطوح کلیدی است را روی نمودار نشان دهیم، می‌توان کف و سقف چرخه را شناسایی کرد.
• معمولاً اگر MVRV زیر ۰.۸ باشد (حدود ۵ درصد از روزهای معامله‌گری)، کف چرخه شکل می‌گیرد.
• زمانی که MVRV زیر ۱.۰ است (حدود ۱۵درصد از روزهای معامله‌گر)، تسلیم آغاز می‌شود.
• زمانی که MVRV بالای ۲.۴ است (حدود ۲۰ درصد از روزهای معامله‌گری)، سرخوشی و رضایت آغاز می‌شود.
• اگر MVRV بالای ۳.۲ باشد (حدود ۶ درصد از روزهای معامله‌گری)، سقف چرخه شکل می‌گیرد.

نسبت MVRV (آستانه های بازار)

حال با تعریف مجموعه ای از “سطوح آستانه ای” برای MVRV می توان محدوده های قیمتی را نیز مشخص کرد. برای مثال، اگر نسبت MVRV برابر با ۲.۴ باشد، یعنی محدوده قیمتی مربوطه نیز ۲.۴ برابر ارزش اکتسابی خواهد بود.
با استفاده از این ابزار اکنون می توان محدوده های قیمتی ای را که بازار می تواند در اوج سود (سقف) یا ضرر (کف) کسب نشده به آن برسد، تخمین زد. رسیدن به این محدوده ها احتمال تغییر در رفتار سرمایه گذاران (مانند کسب سود یا تسلیم) را افزایش می دهد و در نهایت آنچه که به عنوان سقف یا کف چرخه شناخته می شود، مشخص می گردد.

محدوده‌های قیمتی با توجه به نسبت MVRV

یک رویکرد حرفه ای تر و دقیق تر از نظر آماری، محاسبه بالاترین میانگین MVRV و استفاده از انحراف معیار مثبت و منفی یک (+/-۱) برای شناسایی آستانه ها است.

محدوده های MVRV با استفاده از انحراف از معیار

مومنتوم MVRV

در بخش قبلی چگونگی استفاده از MVRV برای شناسایی حدود آستانه ای چرخه ها مورد بررسی قرار گرفت. در این بخش، استفاده از MVRV به عنوان ابزاری برای شناسایی روندهای اصلی و کلان بازار مدنظر خواهد بود.
در تصویر زیر، نسبت MVRV همراه با میانگین متحرک (SMA) یک ساله آن نمایش داده شده که در آن بایستی به دوره های قرار گرفتن MVRV بالا و پایین SMA یک ساله توجه کرد که به ترتیب بیانگر بازار گاوی و خرسی هستند. نقاط تحول در چرخه ها را معمولا با عبور MVRV از میانگین متحرک یک ساله شناسایی و تعریف می کنند:
• شکست قدرتمند به طرف بالا نشان می‌دهد که حجم زیادی از بیتکوین زیر قیمت بازار خریداری شده و در سود هستند (انباشت شدید در کف).
• شکست قدرتمند به طرف پایین نشان می‌دهد که حجم زیادی از بیتکوین بالای قیمت بازار خریداری شد و در ضرر هستند (توزیع سنگین در سقف).

مومنتوم MVRV

مفهوم فوق را می توان با محاسبه نسبت بین MVRV و میانگین متحرک ساده یک ساله به یک نشانگر تبدیل کرد. این ابزار را به طور ویژه برای شناسایی نقاط تحول و تغییر در چرخه مفید خواهد بود.
• شروع بازار خرسی (نزولی): کاهش‌ سریع و ناگهانی (مقادیر منفی) به معنی خرید حجم زیادی کوین در قیمت های بالا و قرار گرفتن در ضرر. این وضعیت بیانگر قرار داشتن بازار در اوج های خود و حساسیت به کاهش قیمت است.
• شروع بازار گاوی (صعودی): افزایش‌های سریع و ناگهانی (مقادیر مثبت) به معنی خرید حجم زیادی کوین در قیمت‌های پایین‌ و قرار گرفتن در سود. این وضعیت بیانگر قرار داشتن بازار در کف های خود، احتمال تسلیم و آغاز انباشت است.
در تصویر زیر، نقاط تحول و تغییر در چرخه بازار به عنوان یک نشانه مشخص شده اند تا بتوان واکنش نشانگر مومنتوم MVRV به تغییر در روندها را بررسی کرد.

نشانگر مومنتوم یک‌ساله MVRV

واگرایی در توزیع

در بخش پایانی به بررسی چونگی استفاده از MVRV برای کسب هشدارهای زودهنگام نسبت به توزیع های سنگین پرداخته می شود، این وضعیت معمولا زمانی رخ می دهد که به نزدیکی سقف چرخه نزدیک شده باشیم و در مقیاس بزرگ و کوچک قابل شناسایی است.
نسبت MVRV طی چرخه ۲۰۲۰ – ۲۰۲۳ در تصویر زیر نشان داده شده و می توان به وضوح دید که قیمت چگونه طی اکتبر-نوامبر ۲۰۲۱ به نزدیکی اوج تاریخی خود رسید اما MVRV بر خلاف ماه آوریل، فاصله زیادی با اوج خود داشت.
حال این پرسش مطرح می شود که چگونه قیمت بالاتر رفته اما مجموع سود کسب نشده کمتر شده؟ پاسخ این است که متوسط کوین های نگهداری شده در نوامبر نسبت به آوریل در قیمت های بالاتری خریداری شده بودند.
این وضعیت در مقیاس بزرگ باعث ایجاد واگرایی منفی در نسبت MVRV شد.

حجم زیادی از کوین ها در دومین افزایش قیمت در ۲۰۲۱ (جولای-نوامبر) در قیمت های پایین تر (طی فشار فروش می- جولای) خریداری شده بودند و سرمایه گذاران از این فرصت برای خروج نقدینگی و فروش کوین ها به خریداران جدید و کم تجربه استفاده کردند. به عبارت دیگر، کوین ها با ارزش اکتسابی کمتر مجددا ارزشگذاری شده و به سفته بازهایی منتقل شدند که هزینه پایه بیشتری (نزدیک به اوج قیمتی) پرداخت کرده اند و نسبت به نوسانات قیمت حساس تر هستند.

نسبت MVRV

این وضعیت در تصویر زیر و با توجه به دو معیار نمایش داده شده است:

• سودهای کسب شده: که طی اکتبر- نوامبر به سطوح خروج سود ۱.۵ میلیارد دلاری در روز رسید، چرا که کوین های خریداری شده در قیمت های پایین تر با قیمت بالاتر به خریداران جدید منتقل می شدند.
• ارزش اکتسابی: که دومین سطح اوج خود را در نتیجه مشاهده رفتار کسب سود در بین سرمایه گذاران مشاهده کرد.
می توان گفت که بازار خرسی ۲۰۲۲ به دلیل وجود ضررهای کسب نشده باعث یک روند نزولی در ارزش اکتسابی شد و شاخص به سطوح ماه جولای ۲۰۲۱ بازگشت. این وضعیت بیانگر خروج سفته بازهای وارد شده بین جولای و نوامبر ۲۰۲۱ بود.

در مقیاس کوچکتر، اگر به بررسی دقیق اوج قیمتی طی ژانویه تا می ۲۰۲۱ بپردازیم می توان یک واگرایی منفی مشابه را در نسبت MVRV مشاهده کرد: قیمت در حال ثبت اوج های جدید پی در پی بود اما MVRV به سرعت کاهش پیدا می کرد. مجموع سود به دلیل توزیع گسترده کاهش یافت و سودهای کسب نشده به کسب شده تبدیل شدند.

نسبت ارزش بازار به ارزش اکتسابی (MVRV)

وضعیت مشابهی را می توان در دو قله قیمتی سال ۲۰۱۳ مشاهده کرد که قیمت حدود ۳۹۲% رشد کرد اما MVRV در حال کاهش بود و از ۵.۷۴ به ۵.۴۳ رسید. محدوده سبز رنگ در تصویر نشان می دهد که این وضعیت دقیقا پیش از اوج قیمتی در ۱۱۳۳ دلار رخ داده است.

نسبت ارزش بازار به ارزش اکتسابی (MVRV)

این وضعیت در اواخر چرخه صعودی سال ۲۰۱۷ نیز مشاهده شد؛ MVRV از سطح تعریف شده ۲.۴ عبور کرد و سطوح قیمتی بالاتر مشاهده شد، اما نسبت MVRV نتوانست به همان سرعت رشد کند.

توجه: به روزرسانی SegWit در آگوست ۲۰۱۷ به صورت هاردفورک در شبکه بیتکوین اتفاق افتاد و بسیاری از کوین ها برای بهره مندی از هاردفورک بیتکوین کش (BCH) جابجا شدند که این امر وضعیت چرخه را تحت تاثیر قرار داد.نسبت ارزش بازار به ارزش اکتسابی (MVRV)

وضعیت کوین های گم شده

به عنوان نکته نهایی باید مدنظر داشت که به دلیل سودهای کسب نشده ناشی از کوین های ساتوشی، ماینرها و گم شده نقدهایی به MVRV وارد است. روش های مختلفی برای محاسبه کوین های گم شده وجود دارد اما ساده ترین رویکرد در نظر نگرفتن کوین هایی است که برای بیش از ۷ سال جابجا نشده اند.
در تصویر زیر، MVRV تعدیل شده⁶ نمایش داده شده که سود کسب نشده ناشی از کوین های نهفته و خریداری شده در قیمت های بسیار پایین را لحاظ نمی کند. طبق تصویر، مقادیر قیمت اکتسابی تعدیل شده بالاتر است که همخوانی بیشتری با وضعیت فعلی بازار و قیمت خریداری موجودی در گردش دارد. در نتیجه، نسبت MVRV کمتر می شود (ضریب سود کمتر) و دید بهتری درباره وضعیت کوین های درگردش و نقد می دهد.

MVRV تعدیل‌شده

جمع بندی

شاخص MVRV معیاری ارزشمند بوده که اطلاعات زیادی را درباره پویایی بازار بیتکوین و الگوی رفتاری سرمایه گذاران در اختیار قرار می دهد. MVRV فرای یک نشانگر بلندمدت است و مطالب ارائه شده در این مقاله بخش کوچکی از کابردهای آن را ارائه کردند. تسلط بر شاخص MVRV یک اقدام ضروری برای تحلیلگران داده های درون شبکه ای است و با درک کامل آن می توان فرصت های زیادی را در رابطه با عملکرد بازار به دست آورد.

منبع

glassnode

¹ Market Value (MV) to Realized Value (RV)

² On-chain

³ Murad Mahmudov

⁴ David Puell

⁵ Cycles

⁶ Adjusted-MVRV