مروری بر تحولات اقتصاد کلان جهان و عملکرد کامودیتی‌ها در هفته منتهی به ۴ مارس

  مهم‌ترین تحولات اقتصاد کلان جهان در هفته گذشته (۲۷ فوریه – ۳ مارس)

طی هفته گذشته شاهد انتشار داده‌های مهمی برای اقتصادهای برتر جهان بودیم که در اکثر آن‌ها نشانه بازیابی اقتصادی مشهود بود.

PMIهای تولیدی و خدماتی برای چین و ناحیه یورو توانستند مجدد به بالای سطح کلیدی ۵۰ برگردند و سایه رکود را دور کنند که این امر در رشد بازار سهام بازتاب پیدا کرد.

روند PMIهای تولیدی (آبی) و غیرتولیدی (قرمز) چین تا فوریه ۲۰۲۳

در رابطه با ناحیه یورو، آمار تورمی مصرف‌کننده و تولیدکننده نشان داد که افزایش هزینه‌ها در تمامی بخش‌ها به غیر از انرژی مشهود است که به طور قطع مطلوب ECB نیست. به همین دلیل بازارها در هفته گذشته شروع به قیمت‌گذاری نرخ بهره بالاتری را برای ناحیه یورو کردند.
تا کنون انتظار می‌رود که نرخ بهره در اروپا تا فوریه ۲۰۲۴ به ۴% برسد. در این بین، ECB انقباض کمی را آغاز کرده که در گام اول فروش ماهانه ۱۵ میلیارد یورو تا پایان نیمه اول سال ۲۰۲۳ مدنظر است.

آغاز انقباض کمی توسط ECB و فروش ماهانه ۱۵ میلیارد یورو اوراق تا نیمه اول سال ۲۰۲۳

PMI غیرتولیدی ISM برای ایالات متحده نیز با رشد خوبی همراه بود و کاهش تورم قیمت‌های پرداخت شده و افزایش سفارش‌های جدید از نکات مثبت این گزارش محسوب می‌شوند.
PMI تولیدی ISM کمتر از انتظارات منتشر گردید و بیانگر کاهش شاخص اشتغال در این بخش بود که در این مقطع مطلوب فدرال رزرو است.
در این رابطه می‌توان به طور خلاصه بیان کرد که بخش غیرتولیدی با سرعت کمی در حال رشد بوده و بخش تولیدی به آرامی در حال انقباض است.  این داده‌ها در کنار آمار مطلوب سفارش کالاهای بادوام و رقم فرای انتظار آن احتمال تحقق سناریوی فرود نرم برای آمریکا را افزایش داد.
تحت این شرایط می‌توان گفت که فدرال رزرو در صورت نیاز می‌تواند با توجه به تاب‌آوری اقتصاد آمریکا مسیر انقباض را تا اطمینان از حصول سطح هدف تورم ۲ درصدی ادامه دهد. بازارها تا کنون اوج نرخ بهره را در ماه سپتامبر و برابر با ۵.۵ درصد قیمت‌گذاری کرده‌اند.

انتظارات از مسیر آتی انقباض توسط FED

در رابطه با بخش مسکن آمریکا که سهم زیادی در CPI داشته و مورد تاکید مقامات FED است، باید به این نکته اشاره کرد که اجاره بها پس از ۵ ماه کاهش، در ماه فوریه مجددا افزایش پیدا کرد. این امر می تواند با تاثیرگذاری بر سطوح تورم، اقدام انقباضی بیشتر فدرال رزرو را به همراه داشته باشد.

تغییرات ماهانه در شاخص ملی اجاره بها از ۲۰۱۸ تا فوریه ۲۰۲۳

با توجه به مجموعه موارد فوق می توان گفت که طی هفته گذشته شاهد انتشار داده های ترکیبی با وزن مثبت (Good Mix) بودیم که این امر از عملکرد بازار سهام کشورها/نواحی مشهود است.
به نظر می‌رسد بازارها اکنون به این باور رسیده‌اند که گرچه همچنان تورم کنترل نشده و احتمال انقباض بیشتر وجود دارد، اما رکود نیز از احتمال بالایی برخوردار نیست و می‌توان از فرصت‌های معاملاتی مقطعی بهره برد.
بازار ریسکی ارزهای دیجیتال و به طور مشخص بیتکوین طی هفته گذشته عمدتا تحت تاثیر اخبار بنیادی و ریسک‌های ورشکستگی شرکت‌ها قرار داشت و این امر باعث شد تا نتواند با عملکرد سایر بازارها همراهی نماید.

عملکرد بازارها از فوریه تا ۳ مارس ۲۰۲۳

مهم‌ترین داده‌ها و رویدادها طی هفته آتی (۶ – ۱۰ مارس)

هفته پیش رو از نظر انتشار داده‌های اقتصادی یکی از مهم‌ترین و شلوغ‌ترین هفته‌ها است.

ایالات متحده

این هفته داده‌های سفارش‌های کارخانه‌ای (۶ مارس) و گزارش اشتغال ADP و JOLTs (8 مارس) را خواهیم داشت که از نظر چگونگی تاثیرپذیری بخش تولید و بازار کار از سیاست‌های انقباضی فدرال رزرو اهمیت دارند. انتشار کتاب بیژ (Beige Book) در ۸ مارس و پیش از جلسه بعدی FOMC اطلاعات خوبی را از وضعیت کلی مناطق ۱۲ گانه فدرال در اختیار قرار می‌دهد. مهم‌ترین آمار روز جمعه، ۱۰ مارس منتشر خواهند شد که شامل اشتغال بخش غیرکشاورزی (NFP)، نرخ بیکاری، نرخ مشارکت و متوسط درآمد ساعتی هستند.

به طور کلی، بازارها در ابتدای سال ۲۰۲۳ انتظار داشتند که فدرال رزرو طی این سال روند انقباضی خود را متوقف نماید و حتی دست به کاهش نرخ بهره بزند. اما با انتشار داده‌های مطلوب مشخص شد که اقتصاد این کشور از تاب‌آوری خوبی برخوردار بوده و اکنون بازارها در حال قیمت‌گذاری نرخ‌های بهره بالاتر هستند.

آمار NFP ماه ژانویه فرای انتظار منتشر شد و مشخص کرد که فدرال رزرو می‌تواند همچنان گام‌های افزایش نرخ بهره را با قدرت پیش ببرد. در صورتی که گزارش‌های اشتغال و متوسط درآمد ساعتی بهتر از انتظارات باشند، بازارها سطوح بالاتر نرخ بهره نهایی (Terminal Rate) را قیمت‌گذاری خواهند کرد. تحت این شرایط امکان تقویت شاخص دلار (DXY) نیز وجود دارد.

ریاست فدرال رزرو، Jerome Powell، طی روزهای ۷ و ۸ مارس برای ادای شهادت در کنگره حضور خواهد داشت. انتظار می‌رود قانونگذاران وی را درباره شدت انقباض و ریسک ورود کشور به رکود مورد پرسش قرار دهند. در این راستا، سخنان آقای پاول درباره روند سیاست‌های انقباضی پس از مشاهده داده‌های مطلوب اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار است.

بودجه سال مالی ۲۰۲۴ نیز در تاریخ ۹ مارس توسط رئیس جمهور بایدن منتشر خواهد شد که از نظر میزان سرمایه‌گذاری‌ها، کاهش فشارهای مالی بر خانوارها، افزایش مالیات و بهبود خدمات اجتماعی و سلامتی حائز اهمیت می‌باشد.

ناحیه یورو

انتشار آمار خرده‌فروشی (۶ مارس) و بازبینی سوم نرخ رشد فصلی GDP در سه ماهه چهارم (Q4) از مهم‌ترین موارد مورد انتظار هستند. سخنرانی‌های ریاست بانک مرکزی اروپا (ECB) در تاریخ‌های ۸ و ۱۰ مارس نیز اهمیت بالایی دارند. در این رابطه باید توجه داشت که مقامات ECB بارها تاکید داشته‌اند که این ناحیه همچنان اقدامات زیادی را برای کنترل تورم پیش رو دارد.

بازارها اکنون در انتظار مشاهده نرخ رشد GDP نزدیک به ۲% در بعد سالانه و نزدیک به صفر درصد در بعد فصلی هستند. انتشار آمار ضعیف‌تر و چه بسا مشاهده نرخ رشد منفی در بعد فصلی می‌تواند ترس از رکود در این بلوک را باعث گردد که بر تضعیف یورو در مقابل دلار اثر خواهد داشت.

انگلستان

می‌توان گفت تنها داده مهم این کشور طی هفته جاری تولید ناخالص داخلی در ماه ژانویه (انتشار در ۱۰ مارس) است. بریتانیا توانست در نیمه دوم سال ۲۰۲۲ از رکود جلوگیری نماید، اکنون معامله‌گران در انتظار مشاهده نشانه‌های بهبود یا تضعیف اقتصاد این کشور در ۲۰۲۳ هستند.

با این اوصاف انتظار می رود پوند (GBP) هفته نسبتا آرامی داشته باشد و در روز جمعه با نوسان روبرو شود. در صورتی که آمار آمریکا مطلوب و آمار برتانیا کمتر از انتظارات منتشر شود، می توان فروش استقراضی (Short) جفت ارز GBPUSD را به عنوان یک فرصت معاملاتی در نظر داشت.

چین

تراز تجاری ماه ژانویه و فوریه این کشور در تاریخ ۷ مارس منتشر خواهد شد. این داده با توجه به تحولات چین در ۲ ماه آخر ۲۰۲۲ و کاهش محدودیت‌ها و قرنطینه‌های کرونایی از اهمیت بالایی برخوردار است و دید بهتری درباره وضعیت اقتصادی این کشور خواهد داد. تورم مصرف‌کننده و تولیدکننده (۹ مارس) نیز به ویژه با توجه به جایگاه چین در زنجیره تامین جهانی اهمیت دارند و انتظار می‌رود هر دو شاخص با کاهش همراه باشند. کاهش قابل توجه تورم تولیدکننده در چین در ابتدا امری مطلوب بود، چرا که باعث امیدواری در افت فشارهای هزینه‌ای در سایر کشورها به ویژه آمریکا می‌شد. با این وجود، ادامه این روند می‌تواند نگرانی‌ها درباره رکود در چین را افزایش دهد.

استرالیا

بانک مرکزی استرالیا (RBA) در تاریخ ۷ مارس درباره نرخ بهره تصمیم‌گیری خواهد کرد. با توجه به قرار داشتن تورم این کشور در سطوح بالا، انتظار می‌رود RBA بر ادامه سیاست انقباضی تاکید داشته باشد و نرخ بهره را با افزایش ۲۵ واحد پایه‌ای به ۳.۶ درصد برساند.

در این صورت می‌توان انتظار داشت دلار استرالیا (AUD) تقویت شود. بیانیه RBA پس از اعلام نرخ بهره و تاکید بر ادامه انقباض تا زمان کاهش تورم می‌تواند به تقویت بیشتر AUD کمک نماید.

انتظارات بازار از افزایش نرخ بهره در استرالیا به بیش از ۴% طی ۶ ماه آینده

کانادا

بانک مرکزی کانادا (BoC) در تاریخ ۸ مارس درباره نرخ بهره تصمیم‌گیری خواهد کرد. BoC در جلسه ماه ژانویه خود اعلام کرد که احتمال توقف در سیاست‌های انقباضی به دلیل تجربه یک چرخه تهاجمی وجود دارد. حال باید دید آیا این امر در جلسه پیش رو و با توجه به آمار بد GDP  و نگرانی از رکود اتفاق می‌افتد یا خیر. طبق آخرین آمار، تورم در کانادا کاهش داشت اما همچنان در سطوح بالایی قرار دارد. از طرف دیگر، داده‌های اشتغال و مصرف نیز بیانگر تاب آوری خود اقتصاد هستند. بنابراین، BoC این آزادی عمل را دارد که به انقباض سیاست پولی خود ادامه دهد.

از آنجا که انتظار می‌رود نرخ بهره در این جلسه تغییری نکند، امکان تضعیف دلار کانادا (CAD) وجود دارد. با این وجود، بیانیه و لحن انقباض ریاست BoC اهمیت زیادی دارند. در صورتی که مجددا بر ضرورت توقف گام‌های انقباضی تاکید شود، می‌توان جفت ارز USDCAD را به عنوان یک فرصت معاملاتی لانگ در نظر داشت.

مقایسه نرخ بهره تعیین شده توسط بانک مرکزی کانادا (مشکی)، پیش بینی اقتصاددانان (صورتی) و انتظارات بازار (زرد)

ژاپن

بانک مرکزی ژاپن (BoJ) در تاریخ ۱۰ مارس درباره نرخ بهره تصمیم‌گیری خواهد کرد. ریاست BoJ که پس از Kuroda در اختیار Ueda قرار گرفت، اظهار داشته‌اند که همچنان به سیاست پولی تسهیلی خود برای مشاهده نرخ تورم پایدار ۲% ادامه خواهد داد. به طور کلی انتظار تغییر در نرخ بهره در این جلسه وجود ندارد. با این وجود هرگونه اشاره به آغاز سیاست‌های انقباضی می تواند ین ژاپن (JPY) را به صورت مقطعی تقویت نماید. با توجه به قرارگیری بازدهی اوراق قرضه ۱۰ ساله این کشور در مرز نیم درصد می‌توان به طور کلی انتظار تقویت ین را داشت.

بازار کامودیتی‌ها

نفت

قیمت نفت طی هفته گذشته تحت تاثیر عوامل متعددی قرار داشت:

• بازگشایی چین و انتشار داده‌های مطلوب (PMIهای تولیدی و غیرتولیدی موسسات NBS و Caixin) از این کشور که بیانگر بازیابی اقتصادی و افزایش تقاضا بودند. علاوه بر نفت، سهام این کشور و قیمت کامودیتی‌هایی از جمله مس نیز با انتشار این آمار رشد داشتند.
• انتشار خبری مبنی بر اختلاف بین عربستان سعودی و امارات متحده عربی و احتمال خروج امارات از OPEC که با اصلاح قیمت نفت همراه شد. گرچه پس از رد این شایعه توسط مقامات اماراتی، نفت توانست به آرامی بازیابی نماید.
• انتشار گزارشی از شرکت خدمات نفتی Baker Hughes مبنی بر کاهش فعالیت استخراج به دلیل احتمال افت تقاضا.

به طور کلی، نفت WTI با توجه به تمامی موارد فوق توانست پس از اصلاح قیمتی برای دو هفته متوالی، هفته گذشته را با کندل سبز و با رشد قیمت به پایان برساند.

طلا

قیمت طلا در ماه فوریه تحت تاثیر افزایش ارزش شاخص دلار (DXY) که ناشی از داده‌های مطلوب اقتصادی و احتمال انقباض بیشتر توسط فدرال رزرو بود، کاهش پیدا کرد. با این وجود، قیمت این فلز گران‌بها از ابتدای ماه مارس با تضعیف نسبی DXY رشد پیدا کرد. گرچه آمار تورمی ماه ژانویه و مشاهده مجدد ارقام بالای تورم در تقاضای طلا بی تاثیر نبودند.

در این رابطه، باید مدنظر داشت که داده‌های اقتصادی منتشر شده طی این مدت به گونه‌ای بودند که تحقق سناریوی فرود نرم را تقویت می‌کردند. بنابراین بازارها انتظار دارند حتی در صورت مشاهده ارقام بالاتر نرخ بهره نهایی، فدرال رزرو طی سال جاری سیاست‌های انقباضی خود را متوقف نماید.

طی هفته پیش رو، شاهد انتشار داده‌های مهمی هستیم که می‌توانند بر تقویت DXY و طبیعتا تحت فشار قرار گرفتن طلا اثرگذار باشند. تاکید آقای پاول بر لحن انقباضی خود در جلسه شهادت در کنگره نیز از جمله رویدادهای حائز اهمیت است.

مجمع جهانی طلا (WGC) نیز در روز پنج شنبه (۲ مارس) آخرین به روزرسانی از ذخایر طلای بانک های مرکزی تا انتهای ژانویه ۲۰۲۳ را منتشر کرد. به موجب این گزارش، بانک‌های مرکزی در بعد ماهانه (دسامبر ۲۰۲۲ – ژانویه ۲۰۲۳) مجموعا ۳۱ تن طلا به ذخایر خود افزودند که رشدی ۱۶ درصدی محسوب می‌گردد. بانک مرکزی ترکیه، چین و قزاقستان به ترتیب با ۲۳ و ۱۵ و ۴ تن خرید در صدر این فهرست قرار داشتند. گرچه این میزان تقاضا تاثیر کمی بر قیمت معاملات نقدی طلا داشت، اما بیانگر اهمیت و جایگاه آن به عنوان یک دارایی ذخیره است که در صورت بهبود شرایط کلان اقتصادی می‌تواند موجب رشد آن در میان- بلندمدت گردد.

تحولات قیمت طلا با عملکرد DXY