سلامت شبکه بیتکوین اهمیت زیادی در تصمیم‌گیری برای ورود سرمایه به بازار آن دارد. به همین دلیل شاخص‌های درون شبکه‌ای¹ از قبیل قدرت پردازش²، سختی شبکه³ و مدت زمان ساخت بلاک⁴ و غیره همواره توسط فعالان بازار رصد می‌شوند. در سال ۲۰۲۲ با حاکم شدن روند سیاست‌های انقباضی بر اکثر بانک‌های مرکزی جهان، قیمت بیتکوین به عنوان پرچمدار بازار رمزارزها با اصلاح منفی و نوسانات قابل توجهی روبرو شد. در این شرایط، به ویژه در نیمه دوم سال ۲۰۲۲، هزینه پردازش در شبکه کاهش پیدا کرد و هش‌ریت و متعاقبا سطح سختی شبکه افزایش یافتند و حتی موفق به ثبت اوج‌های تاریخی⁵ شدند. این وضعیت باعث شد تا صنعت استخراج این رمزارز تحت فشار قرار بگیرد. در این مقاله به بررسی نوسانات هش‌ریت در چرخه خرسی سال ۲۰۲۲، وضعیت درآمدی شرکت‌های استخراج و سناریوهای مورد انتظار برای بازار بر اساس چرخه‌های قبلی پرداخته می‌شود.
افزایش هش‌ریت و تشابه با چرخه⁶ خرسی سال ۲۰۱۸
ریسک‌های تحمیل شده از جانب صنعت استخراج بر بازار بیتکوین طی ماه‌های سپتامبر و اکتبر ۲۰۲۲ همراه با افزایش هش‌ریت تشدید پیدا کردند. دلیل این وضعیت ثبت سقف تاریخی هش‌ریت علیرغم افت قیمت بیتکوین بود که احتمال تسلیم ماینرها را افزایش می‌داد. به طور کلی در این بازه زمانی، هش ریت با وجود نوسانات قیمتی بیتکوین روند صعودی قابل توجهی را از جولای ۲۰۲۲ نشان داده بود.
در اواخبر ماه اکتبر ۲۰۲۲ و دقیقا پیش از ثبت ATH جدید توسط هش‌ریت، سختی شبکه تعدیل ۱۴/۲ درصدی پیدا کرد. گرچه این کاهش موقت بود و با افزایش هش‌ریت، سختی ۵/۱۳ درصد رشد را تجربه کرد. این سطح از سختی شبکه حتی پس از ممنوعیت استخراج در چین نیز رقم نخورده بود. این نوع تعدیل برای سودآوری ماینرها مطلوب نبود چرا که هزینه‌های پردازش تحت فشار بیشتری قرار گرفتند. این امر تا حدی در چرخه خرسی سال ۲۰۲۲ نگران‌کننده بود که همانند تصویر زیر به سوژه شوخی کاربران تبدیل شد.
نوسانات قیمت بیتکوین در محدوده ۲۰۰۰۰ دلار طی سال ۲۰۲۲ تشابهاتی با چرخه خرسی سال ۲۰۱۸ دارد که در ادامه مورد بحث قرار می‌گیرد. افزایش هش‌ریت با وجود افت قیمتی در سال ۲۰۲۲ فشار زیادی را بر فعالیت استخراج شرکت‌های عمومی و خصوصی وارد کرد که در نهایت منجر به تسلیم برخی از شرکت‌ها به دلیل کاهش درآمد گردید.
طبق تصویر زیر، موجودی بیتکوین استخراج‌کنندگان عمومی تا آوریل ۲۰۲۲ به نزدیکی ۴۷۰۰۰ عدد رسیده بود، اما این میزان تا اکتبر ۲۰۲۲ حدود ۲۶% کاهش پیدا کرد. اگرچه این اعداد تقریبی هستند، اما استخراج‌کنندگان برتر عمومی بیش از ۲۰ درصد از کل هش‌ریت شبکه بیتکوین را تشکیل میدهند. این کاهش موجودی ماینرهای عمومی نه تنها از نظر عرضه ذخایر بیتکوین، بلکه از جهت کاهش هش‌ریت شبکه و احتمال افت امنیت تأثیر قابل توجهی بر نوسانات قیمتی بازار دارد.
فهرستی از شرکت‌های استخراج بیتکوین با ارزش بازار بیش از ۵۰۰ میلیون دلار همراه با ارزش هش‌ریت آنها در قیمت ۶۱ هزار دلاری این رمزارز در جدول زیر ارائه شده است.
باید توجه داشت که افزایش هش‌ریت الزاما به این معنا نیست که شرکت‌های استخراج در مقیاس بزرگ تحت فشار قرار نگرفتهاند. برای مثال، Compute North، یکی از بزرگترین اپراتورهای مرکز داده و خدمات استخراج بیتکوین، اوایل اکتبر ۲۰۲۲ اعلام ورشکستگی کرد. دستگاه‌های استخراج متعلق به شرکت‌هایی از جمله Marathon Digital، Compass Mining و Bit Digitalتوسط این شرکت راه‌اندازی شده‌اند و در تاریخ ۱ نوامبر ۲۰۲۲ بخش عمدهای از دارایی‌هایCompute North شامل کانتینرهای استخراج، ماشین آلات و غیره به حراج گذاشته شدند.
در ماه جولای و پس از سقوط شبکه Celsius، این شرکت استخراج نیز اعلام ورشکستگی کرد. با این اوصاف و با توجه به وضعیت Compute North مشخص است که صنعت استخراج همچنان در مقیاس بزرگ تحت فشار است. همچنین با توجه به رسیدن هزینه هش ( قابل محاسبه از طریق تقسیم درآمد استخراج‌کننده بر نرخ هش) به پایین‌ترین سطوح خود، همچنان نگرانیهایی در خصوص تسلیم⁷ماینرها وجود دارد.
در ماه ژوئن ۲۰۲۲ یک تسلیم رخ داد و پس از آن هش‌ریت صعود قابل توجهی را تجربه کرد. از طرف دیگر، دستگاه‌های جدید استخراج (Bitmain Antminer S19 XP) که در این صنعت پیشرو محسوب می‌شوند، به طور انبوه توسط بزرگترین استخراج‌کنندگان به کار گرفته شدند.
وضعیت هش‌ریت و سختی شبکه همچنان تا نوامبر ۲۰۲۲ در حال فشار بر ماینرها است. یک سناریو با احتمال بالا، افت بیشتر قیمت بیتکوین، کاهش درآمد در صنعت استخراج و تنظیم و کاهش هش‌ریت می‌باشد. در نمودارهای زیر هش‌ریت، قیمت و درصد کاهش هش‌ریت از سال ۲۰۱۸ تا نوامبر ۲۰۲۲ نمایش داده شده‌اند.
بر اساس نمودار زیر، هش‌ریت در چرخه خرسی ۲۰۱۸ و علیرغم افت قیمت به بیشترین مقدار خود در آن زمان (ATH) رسید (خط نقطه چین) و پس از آن مجددا یک پله دیگر افت قیمتی مشاهده گردید.
بیشترین افت هش‌ریت در تاریخچه شبکه بیتکوین (میانگین متحرک ۷ روزه) حدودا ۳۵% بوده که پس از اعلام خبر ممنوعیت استخراج در چین و در سال ۲۰۲۱ رخ داد. به نظر می‌رسد این چرخه نزولی بازار تا زمانی که کاهش موقت و معنی‌داری در هش‌ریت صورت نگیرد، پایان نخواهد یافت چرا که این وضعیت متعاقبا باعث افت سختی استخراج گشته و شرایط را برای سایر شرکت‌های استخراج بازمانده تسهیل می‌نماید.
با توجه به مجموع موارد بررسی شده در این مقاله نمی‌توان انتظار تکرار تاریخ را داشت اما به نظر می‌رسد بر اساس فشار تحمیل شده بر صنعت استخراج و متعاقبا بر بازار بیتکوین، افزایش بیشتر هش‌ریت تسلیم ماینرها را شدت ببخشد. این امر یک پیش‌بینی نیست، بلکه انتظارات از روند بازار با مشاهده داده‌های موجود است.
منبع
¹ On-chain Indicators
² Hash Rate
³ Network Difficulty
⁴ Block Interval
⁵ All time High | ATH
⁶ Cycle
⁷ Capitulation
